Thứ Hai, 22 tháng 12, 2008

Vẻ đẹp thân thể nữ trong tranh Bùi Xuân Phái

Trích Blog của Bùi Thanh Phương - con trai cố họa sỹ Bùi Xuân Phái
có chỉnh sửa một tí về lỗi ngữ pháp, và cắt tỉa vài dòng chatting của anh Phương thôi ạ.

... Đã là họa sĩ thì ai cũng từng đã hơn một lần vẽ tranh khỏa thân.Tranh khỏa thân bắt đầu từ con đường châu
Âu đưa đến trường Cao Đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Đề tài phụ nữ khoả thân cũng đã xâm nhập và ám ảnh tâm thức của các hoạ sĩ tốt nghiệp ở trường này, tuy nhiên, nó cũng chưa được khai thác hăm hở như ở phương tây, mà ban đầu,các họa sĩ chỉ vẽ những đề tài "nhẹ nhàng" như Tình mẫu tử, Thiếu nữ bên hoa huệ, v.v.. Lý do là vào những năm 30, xã hội Việt Nam vẫn chưa thực sự được giải phóng khỏi lễ giáo phong kiến. Với ý thức « nam nữ thụ thụ bất thân », thì còn nói chi đến chuyện đánh trần trùng trục ra như thế, dù cho chỉ là ở trên tranh vẽ ?! Hở hang như chiếc áo dài Le Mur cũng đã là "thoáng" lắm rồi !

Hai thiếu nữ và em bé - Tô Ngọc Vân

Trên thị trường hội hoạ hiện đại , tranh khoả thân quả là một đề tài nóng bỏng và ăn khách. Có những họa sĩ vẽ tranh khoả thân, nhưng chỉ lấy đó làm một cái cớ, một chỗ dựa, để diễn đạt những ý tưởng thẩm mỹ của mình. Nhưng cũng có những người vẽ tranh khoả thân không chỉ vì mục đích đó, mà còn để nói lên hết cái đẹp của người phụ nữ, từ cơ thể đến nét mặt, đó là trường hợp của Modigliani. Trong tất cả các hoạ sĩ từ xưa cho đến ngày nay, chắc là không ai vẽ phụ nữ đẹp như Modigliani, nói đến họa sĩ kỳ tài này cùng với đề tài tranh khỏa thân thì bất kỳ ai am hiểu về hội họa cũng đều phải gật lia lịa mà chịu tài chàng họa sĩ đẹp trai và lãng tử này luôn.


Modigliani

Jeanne Seated In Chair

Và đây nữa, chẳng biết tên

Các họa sĩ Việt Nam có thích vẽ khỏa thân không? Nói chung là thích, nhưng những điều kiện về người mẫu và xưởng vẽ thường không có nên hầu như là họ phải...nhịn vẽ đề tài này. Một số họa sĩ cũng có thấy vẽ khỏa thân nhưng xem tranh của họ biết ngay là vẽ phịa (không có mẫu), nên tác phẩm thường hời hợt và không có sự truyền cảm cả về lãnh vực thẩm mỹ lẫn lãnh vực tính dục.

Đề tài tranh khỏa thân cũng được họa sĩ Bùi Xuân Phái yêu thích và vẽ nhiều. Đề tài này được ông khai thác nhiều nhất vào thập niên 60 ở thế kỷ trước, khi đó BXPhai ở vào lứa tuổi tứ thập, nên có được phong độ nhất về năng lượng sáng tác cũng như niềm đam mê vẻ đẹp thân thể nữ. Hầu như các bức tranh khỏa thân của ông thường bắt nguồn từ thực tế (mẫu). Thời đó,ông hay đến nhà các đồng nghiệp có xưởng vẽ để vẽ mẫu. Nhóm các ông thường chung tiền để thuê người mẫu về vẽ. Đã nửa thế kỷ trôi qua, nhưng những người cùng thời với ông vẫn còn nhắc đến mấy cô model : cô Hòa,cô Thơm...

3 14

15 16

17

Có vẻ như là một nghịch lý khi ông họa sĩ già hiền lành dụt dè Bùi Xuân Phái làm kinh ngạc mọi người vì những bức khoả thân mini của ông . Các tư thế mà ông vẽ bằng nhập tâm đã trở thành những dáng đặc biệt Phái và rất đặc trưng đàn bà VN: Những cái lưng khom, quần tụt xuống dưới mông trong lúc chuẩn bị tắm, những cô nàng của thơ Hồ Xuân Hương với các dáng nằm khiến “quân tử dùng dằng đi chẳng dứt…”

2

3 4

5 6

7 8

9 10

11 12

Ông nói vui: những khoả thân của mình chỉ là ý niệm đã qua, của một thời đã mất. Song, xem tranh ông, ta nên thấy rằng Bùi Xuân Phái là một người khổ công tu luyện hình hoạ, người ta khẳng định ông là người vẽ hình hoạ giỏi nhất nước. Cho nên sự tưởng tượng của ông là do ông đã quá ngấm và quá thuộc từng nhịp điệu,đường nét. Và ta cũng biết rằng sự ẩn ức là năng lượng dồn nén mạnh ghê gớm thế nào. Càng cao tuổi càng vẽ “erotic” là điều không lạ, quái kiệt Picasso cũng tiêu biểu về điều này.

19

20

... Bùi Xuân Phái vẽ về đề tài khỏa thân mà khi xưa mỗi khi hoàn thành xong bức họa, ông lại vội vàng ấp nó "quay mặt vào tường" bởi nhà thì chật mà lại có nhiều trẻ con .

Xem thêm các tranh nude của BXPhái: http://buixuanphai.com/gallery.htm

Không có nhận xét nào: